Fazla Mide Asidi Hangi Sorunlara Yol Açar?

Bu içeriğin doğruluğu Uzm. Dr. Orkan Karaca tarafından kontrol edilmiştir.

Yemek yemek, hayatımızı devam ettirebilmek için gerekli biyolojik bir ihtiyaç ancak yemeyi sadece buna indirgemek doğru olmaz. Yemek yemenin, temel bir ihtiyaç olmasının yanı sıra hem lezzet itibari ile keyif alma hem de sosyal bir aktivite olma gibi işlevleri de var. Bu işlevler devre dışı kaldığında yemek yemek bir tür "görev" haline geliyor. Bu duruma sebep olan faktörlerin başında da mide rahatsızlıkları geliyor. Mide rahatsızlıkları hem belirtileri ve sonuçları ile hem de istediğimiz besinleri tüketmeyi engelleyen kısıtlamalar doğurması ile bir çileye dönüşebiliyor...

Mide Asidinin Fazla Olması Hangi Hastalıklara Yol Açar?

Mide rahatsızlıklarının sebeplerinden biri, mide asidi dengesinin bozulmasıdır. Örneğin midede yükselen asit salgısı reflüyü tetikleyebilir. En bilinen ve sık rastlanan mide rahatsızlıklarından biri olan reflü, sindirim sisteminde ortaya çıkan önemli bir rahatsızlıktır.

Sağlıklı bireylerde mide salgıları midede bulunur ve bu salgılar yediklerimizi öğütme sindirme işleminin önemli aktörlerindendir. Fakat reflü hastalığı söz konusu olduğunda, sindirme işleminin bir parçası olan ve içinde asit de bulunan bu salgılar, bulunması gereken yerde değildir. Mide salgıları, reflü hastalarında, mideden yemek borusu ve ağza kadar yer değiştirir. Bu nedenle hastalık kendisini ağza gelen acı bir tat ile gösterir.

Mide asidinin gerekenden fazla salgılanmasıyla ilişkili bir başka hastalık da gastrittir. Midenin iç yüzeyindeki zarın iltihaplanması olarak özetlenebilecek gastrit hastalığı, fazla mide asidi üretilmesi sonucunda ortaya çıkar.

Reflü Şikayetini Tetikleyen ve Azaltan Gıdalar

Yüksek mide asidinden kaynaklanan rahatsızlıkların tedavisinde ilaçların yanı sıra doğru beslenme de çok önemli. Doğru beslenme, özellikle semptomların azaltılması konusunda etkilidir. Bu nedenle yüksek mide asidinden mustarip olanların tüketirken azami derecede dikkat etmesi gereken ve tüketmesinde büyük fayda olan besinler vardır. Özellikle reflü şikayeti olanların şu uyarıları dikkate alması faydalı olacaktır:

• Öncelikle yağlı yiyeceklerden ve kızartmalardan uzak durulmalıdır. Bu kategoride uzak durulması gereken yiyecekler arasında fastfood, salata sosu, patates cipsi gibi yiyecekler bulunuyor. Yağ tercihinde de zeytinyağı gibi sağlıklı yağlar tercih edilmelidir. Margarin ve tereyağı önerilmez.
• Aşırı baharatlı yiyecekleri de daha az tüketmek, mümkünse hiç tüketmemek gerekir.
• Alkol ve gazlı, karbonatlı içecekler de tüketilmemeli ya da dikkatli ve az miktarda tüketilmelidir. Hazır meyve sularının ve kafein içeren içeceklerin tüketilmesi de önerilmez. Portakal, greyfurt ve kızılcık suyu şikayetlerinizi artırabilir.
• Krema, yağlı peynir ve tam yağlı süt de şikayetleri tetikleyen gıdalar arasında.
• Protein ağırlıklı beslenme şikayetlerin azaltılmasında önemlidir. Ancak et tüketirken az yağlı olmasına özen gösterilmelidir. Balık, tavuk ve hindi eti tüketilmesi önerilir. Etler pişirilirken de ızgara ya da fırın tercihi faydalı olacaktır. Buğulama da sağlıklı bir tercih.
• Çiğ soğan ve sarımsak da yememeniz gereken besinlerden.
• Meyveler sağlıklı yaşam önerilerinin vazgeçilmez bir parçası. Ancak mide asidi söz konusu olduğunda meyvelere de dikkat etmekte fayda var. Bazı meyvelerin asit oranı yüksektir. Yüksek mide asidi olan kişiler, az asidik meyveleri tüketmelidir. Bu yüzden narenciyeden uzak durulmalıdır. Muz ve kavun gibi gıdalar ise şikayetlerin azaltılmasında faydalıdır.
• Sebzelerden de brokoli, Brüksel lahanası, lahana, yeşil fasulye havuç, pancar, patates, karnabahar, salatalık, patlıcan, mantar ve kabak gibi ürünlere öncelik verebilirsiniz.
• Domates ürünlerinden, pizza soslarından ve makarnadan ise uzak durmalısınız.
• Yulaf ezmesi de mide asidi sorunu yaşayanlar için çok faydalı bir besin. İyi bir lif kaynağı olan yulaf ezmesi mide asidinin emilmesine yardımcı olur. Böylece fazla mide asidi kaynaklı mide yanması şikâyetlerinin de azalmasına katkı sağlar. Kuskus ve tam tahılları da diyetinize eklemenizde fayda var.
• Badem ve yer fıstığı gibi kuruyemişler ile chia ve keten tohumunu da beslenme listenize eklemeniz yerinde olacaktır. Bu besinler de mide asidinin emilmesine yardımcı olur.
• Alkali gıdalardan rezene ve fındık da reflü şikayetini azaltan besinler arasında yer alıyor.
• Yiyecekler, herkeste aynı etkileri göstermez. Bu nedenle bir yemek günlüğü tutmak ve hangi yiyecekleri tükettiğinizde semptomların ortaya çıktığını ya da arttığını tespit etmek de iyi bir yöntem.

Uzm. Dr. Orkan Karaca Hakkında

Uzm. Dr. Orkan Karaca, Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun olduktan sonra İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde Anesteziyoloji ve Reanimasyon uzmanlığını edinmiş ve Maltepe Üniversitesi'nde İşletme Yüksek Lisansı yapmıştır. Kurucusu olduğu Aykan Sağlık Eğitim Danışmanlık Merkezi’nin aynı zamanda yöneticisi olarak görev almaktadır. Türk Tabipleri Birliği, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derneği asil üyesidir.

Kaynakça:

1. Austin GL, et al. Dig Dis Sci. 2006 Aug;51(8):1307-12.
2. DeVault KR, et al. Am J Gastroenterol. 2005;100(1):190-200.
3. Benamouzig R, et al. Journal of Clinical Gastroenterology 2007;41:64–71
4. Mulholland HG, et al. Cancer Causes Control. 2009;20(3):279-88.
5. https://www.hopkinsmedicine.org/health/wellness-and-prevention/gerd-diet-foods-that-help-with-acid-reflux-heartburn
6. Vemulapalli R. Nutr Clin Pract. 2008 Jun-Jul;23(3):293-8.